اصلی‌ترین و مهم‌ترین عامل در مقاومت سازه‌های مختلف، وجود بتن باکیفیت و مقاوم است. زمانی که شن، سیمان، آب، ماسه و دیگر افزودنی‌ها با یکدیگر ترکیب شوند، بتن مستحکمی را به وجود می‌آورند. اما سؤال این جا است که ترکیب این چند ماده چگونه انجام می‌شود؟ در حالت کلی، عملیات ساخت بتن، در دستگاه‌های بچینگ پلانت انجام می‌شود.
در پروژه‌های کوچک‌تر، بتن آماده از محل کارخانه انتقال داده می‌شود؛ اما برای پروژه‌های خیلی بزرگ، دستگاه بچینگ پلانت در محل قرار می‌گیرد و عملیات ساخت بتن را انجام می‌دهد. اگر می‌خواهید اطلاعات کاملی درباره نحوه کار و انواع این دستگاه به دست بیاورید، تا انتها همراه ما باشید.
دستگاه بچینگ پلانت چیست؟
بچینگ پلانت یکی از تجهیزات ساختمانی است که برای ترکیب‌کردن سنگ‌دانه‌های درشت، شن، سیمان، ماسه و افزودنی‌های مخصوص آن استفاده می‌شود. این دستگاه در واقع مثل ترازو است و مواد را به نسبت مناسب خود ترکیب می‌کند. همچنین توجه کنید که اختلاط مواد در این دستگاه به عوامل مختلفی از جمله میزان آب، سیمان، ابعاد بزرگ‌ترین سنگدانه و اسلامپ بستگی دارد.
نحوه کار دستگاه بچینگ پلانت
ظرفیت محفظه‌های دستگاه تولید بتن، بین ۲۵ مترمکعب در ساعت تا ۲۴۰ مترمکعب در ساعت در حال تغییر است؛ اما روند انجام مراحل ترکیب مواد در تمام ظرفیت‌ها، به شکل خاصی انجام می‌شود. در ابتدا سنگ‌های پودر شده با اندازه‌های مختلف را به شکل جداگانه در ظرف‌های فولادی بزرگ دستگاه قرار می‌دهند.
هر کدام از این ظرف‌ها ورودی خاصی در پایه دارند که از آب تحت‌فشار استفاده می‌کنند. تمامی مواد و سنگ‌ها بر اثر نیروی گرانش از این ورودی‌ها عبور می‌کنند و در محفظه WEIGH Bin قرار می‌گیرند. در این قسمت، تمامی مواد موجود وزن می‌شوند. زمانی که ظرفیت دستگاه بچینگ تکمیل شد، خودبه‌خود درب آن بسته می‌شود.
در مرحله بعد، با کمک سیستم کنترل، سیمان به‌وسیله نوار نقاله، در سیلوهای مخصوص به سیمان قرار می‌گیرد و آب و دیگر مواد افزودنی هم در قیف‌های مخصوص به خود ریخته می‌شوند. بعد از انتقال مواد، درب پنوماتیک قیف‌های مخصوص به هر ماده، شیر پروانه پنوماتیک قیف سیمان، قیف خاکستر بادی و قیف آب باز می‌شوند. همچنین شیر توپی پنوماتیکی قیف مربوط به افزودنی‌ها هم باید باز شود.
همچنین همه ویبراتورهای قیف‌های توزین و پمپ فشار ورودی آب باید روشن شود تا عملیات میکسر بتن به طول کامل انجام شود. با این کار، همه مواد به‌صورت کاملاً یکنواخت مخلوط می‌شوند. بعد از تمام‌شدن زمان مخلوط‌شدن، میکسر، بتن آماده را در میکسر ترانزیت یا پمپ بتن، تخلیه می‌کند و به محل سازه انتقال می‌دهد.
مشخصات فنی بچینگ پلانت
باتوجه‌به این که دستگاه‌های بچینگ پلانت در انواع مختلفی تولید می‌شوند، بنابراین هر کدام ویژگی‌های خاصی دارند. اما در حالت کلی، برخی از مشخصات فنی آن شامل موارد زیر است:
- نوع سیستم دستگاه‌های تولید بتن، در دو حالت دراگلاین یا فیدری است که بتن را در دو حالت تر و خشک تولید می‌کنند؛
- ظرفیت تولید بتن در این دستگاه‌ها، ۴۰،۷۰،۹۰،۱۲۰ و ۱۸۰ مترمکعب در ساعت است؛
- ظرفیت تولید هر بچ، ۰.۵ تا ۳ مترمکعب است؛
- بچينگ‌های ساخت شرکت ممتاز در حجم‌های ديگ 0.5 ، 0.75 ، 1 متر مكعب هستند؛
- سیستم تخلیه بتن به‌صورت هیدرولیکی است و انتقال سیمان با کمک سیستم اسکرو انجام می‌شود؛
- قطر اسکرو حدود ۶، ۸، ۱۰ و ۱۲ است و با کمک نوار نقاله یا باکت روند انتقال مصالح انجام می‌شود؛
- میزان برق مصرفی ۳۸۰ ولت است و سیستم آب‌رسانی آن هم از نوع کنتوری یا باسکولی است.
انواع بچینگ پلانت
با استفاده از دستگاه بچینگ پلانت، می‌توانید در محل سازه بتن تولید کنید و هزینه‌های حمل‌ونقل بتن را کاهش دهید. اما در هنگام خرید دستگاه، باید توجه داشته باشید که این دستگاه‌ها متناسب با سیستم انتقال مصالح، به دو دسته دراگلاینی یا فیدری تقسیم‌بندی می‌شوند. هر کدام از انواع دستگاه تولید بتن، کاربرد خاص خود را دارند که می‌توانید در ادامه با ویژگی‌های هر کدام آشنا شوید:
بچینگ پلانت دراگلاینی یا ستاره ای
در بین انواع دستگاه تولید بتن، دراگلاینی قدیمی‌ترین مدل است. در این دستگاه که با نام بچینگ پلانت ستاره‌ای هم شناخته می‌شود، مصالح با استفاده از شن کش و سیم بکسلی حدود ۱۳ متری، برای توزین مواد به داخل دستگاه هدایت می‌شوند. همچنین برای استفاده از این دستگاه، نیازی به لودر نیست؛ چرا که برای حمل‌کردن مصالح دپو شده از قسمت‌های مختلف، جرثقیل ثابت روی دستگاه برای انتقال مصالح نصب می‌شود.
از طرفی میزان حجم بتن خارج شده از بچینگ پلانت دراگلاینی، بین ۴۰ تا ۱۲۰ مترمکعب است؛ اما دقت کنید که ظرفیت واقعی و مفید آن، ۱۰ درصد کمتر از این میزان است. با وجود این که دستگاه دراگلاینی نوع قدیمی دستگاه‌های تولید بتن است، تعمیرات و نگهداری بیشتری نیاز دارد. از طرفی این نوع دستگاه، نیاز به اپراتور جداگانه برای کنترل باسکول و خطرات ایمنی دیگر دارد.
بچینگ پلانت فیدری یا خطی (بچینگ پلانت لایناربین)
نوع دیگری از دستگاه تولید بتن، با عنوان بچینگ پلانت فیدری یا خطی (لایناربین) شناخته می‌شود. در این مدل از دستگاه، مصالح با کمک نوار نقاله یا باکت انتقال پیدا می‌کند و لودر مخزن‌های مصالح را پر می‌کند. همچنین در این مدل از دستگاه تولید بتن، نیازی به اپراتور مخصوص نیست؛ چون سیستم، خودبه‌خود با اتاق فرمان کنترل می‌شود.
شما می‌توانید از این مدل دستگاه برای پروژه‌های بزرگ با میزان بتن مصرفی زیاد استفاده کنید؛ زیرا حجم بتن خارج شده از انواع سایز دستگاه بچینگ بین ۴۰ تا ۱۸۰ مترمکعب است. البته ظرفیت مفید در این دستگاه هم ۱۰ درصد کمتر از میزان اسمی آن است. لازم به ذکر است که یکی دیگر از قابلیت‌های این دستگاه، ساخت دانه‌بندی برای بتن است. همچنین نگهداری از دستگاه فیدری آسان است و نیاز به تعمیرات خاصی ندارد. یکی دیگر از ویژگی‌های مهم بچینگ فیدری هم کوچک بودن آن است که حمل‌ونقل را آسان‌تر می‌کند.
البته نوع ساخت بچینگ پلانت فیدری هم در دو مدل پرتابل و ثابت است که هر کدام را توضیح می‌دهیم:
بچینگ پلانت پرتابل (بچینگ موبایل)
نوع دیگری از بچینگ فیدری، از نوع پرتابل یا همان بچینگ موبایل است. این دستگاه‌ها متحرک هستند و از میکسرهای قابل‌حمل و حرکت ساخته شده‌اند. این مدل دستگاه تولید بتن، به طور کامل روی شاسی قابل یدک‌کشی قرار می‌گیرد و با کمک چرخ و محور حرکت می‌کند.
این مدل بیشتر برای پروژه‌های موقت و ساختوسازهایی مناسب است که تجهیزات کمتری نیاز دارد. شما می‌توانید با حداقل تجهیزات لازم، به‌راحتی این دستگاه را نصب و دوباره جمع کنید؛ اما باید تنظیمات لازم را قبل از استفاده رعایت کنید. کارخانه بچینگ موبایل متحرک باید قبل از استفاده، سیم‌کشی شده باشد و حداکثر تجهیزات در آن وجود داشته باشد. اما آماده‌سازی کارخانه زمان زیادی را صرف نمی‌کند و حدود ۱ تا ۲ روز بیشتر ادامه پیدا نمی‌کند. در این دستگاه، تانکر آب ۳۰۰۰ لیتری و سیلوی ۵۰ تنی تعبیه شده است که نیاز شما را از داشتن تانکر کارگاهی و سیلوی سیمان برطرف می‌کند.
بچینگ پلانت ثابت
یکی دیگر از دستگاه‌های بچینگ پلانت، از نوع ثابت است. در این دستگاه‌ها، تولید بتن به‌سرعت انجام می‌شود و بیشتر برای پروژه‌های عمرانی کاربرد دارد. همچنین سیمان در دستگاه‌های ثابت، به‌عنوان ماده وصل‌کننده برای اختلاط ماسه، آب، سنگ‌دانه‌ها و مواد افزودنی است. تسمه‌نقاله برای جمع‌آوری در زیر سطل‌های توزین سنگدانه استفاده می‌شود و در نهایت سنگ‌دانه‌ها را روی نوار نقاله شارژ تخلیه می‌کند. همچنین در این دستگاه، وزن همه مواد به‌دقت بررسی می‌شود و از راه نوار نقاله، به میکسر دو شفت می‌روند. همچنین ظرفیت خروجی بتن از بچینگ ثابت، بین ۳۰ تا ۲۴۰ مترمکعب در ساعت است.
ترکیب مصالح با بچینگ
سازوکار اصلی این دستگاه‌ها، بر اساس ترکیب مواد مختلف است؛ اما این ترکیب به شکل‌های مختلفی انجام می‌شود که هر کدام را توضیح می‌دهیم:
تولید بتن خشک با بچینگ پلانت
یکی از راه‌های تولید بتن با استفاده از دستگاه بچینگ پلانت، از نوع خشک است. کارخانه‌های بتن خشک دارای سیلوهای سیمان، سیستم کنترل، سیستم تغذیه، سیستم توزین و سیستم اختلاط است. در بچینگ خشک، تمامی مصالح و مواد افزودنی را مطابق فرمولاسیون بتن وزن می‌کنند و در تراک میکسر بتن تخلیه می‌کنند. اما این اتفاق در صورتی رخ می‌دهد که مواد به‌هیچ‌عنوان با هم مخلوط نمی‌شوند؛ بلکه عملیات مخلوط‌شدن، در داخل تراک‌میکسر انجام می‌شود. تمامی مصالح در تراک میکسر بتن، باید بین ۷۰ تا ۱۰۰ دور بچرخند و با یکدیگر مخلوط شوند. همچنین حداقل مسافت طی شده تراک میکسر بتن ۳۰ دقیقه و حداکثر آن ۹۰ دقیقه است. این روش جزو پرطرف‌دارترین روش‌های تولید بتن است که امروزه در بیشتر کارخانه‌ها اجرا می‌شود.
تولید بتن تر با بچینگ پلانت
در برخی دیگر از کارخانه‌های تولید بتن، از روش بچینگ پلانتِ تر برای ساخت بتن استفاده می‌کنند. در این روش، ابتدا تمامی مواد برای ساخت بتن وزن می‌شوند و آن‌ها را قبل از انتقال به میکسر کاملاً ترکیب می‌کنند. بعد از واردشدن به میکسر بتن، مصالح در زمان کوتاهی حدود ۲ دقیقه کاملاً مخلوط می‌شوند. سپس مواد داخل ماشین‌های روباز ریخته می‌شوند و در زمان بسیار کوتاهی به محل سازه انتقال داده می‌شوند. البته توجه کنید که این مدل ترکیب مصالح، بیشتر برای پروژه‌های نزدیک است. همچنین کیفیت بتن تولید شده از این روش هم بهتر از روش خشک است.
اجزا بچینگ پلانت
دستگاه‌های تولید بتن، برای آن که کار خود را به‌درستی انجام دهند، باید تجهیزات مختلفی داشته باشند. برخی از تجهیزات با تغییر مدل بچینگ پلانت تغییر می‌کنند؛ اما وجود برخی دیگر از آن‌ها برای هر دستگاهی ضروری است که در ادامه آن‌ها را معرفی می‌کنیم:
- سیلوهای سیمان
- منبع ذخیره آب
- مخازن شن و ماسه
- باسکول شن و ماسه
- باسکول سیمان
- دیگ میکسر
- اتاق کنترل
- حلزونی‌های انتقال سیمان
- کنتور آب
- فیدر توزین مصالح
امروزه وجود دستگاه‌های بچینگ پلانت، یکی از آسان‌ترین راه‌ها برای تولید بتن در محل سازه است؛ از همین رو پیشنهاد می‌کنیم که اگر پروژه‌های عمرانی بزرگی دارید، حتماً یکی از این دستگاه‌ها را تهیه کنید. البته با وجود این که بتن مقاومت اصلی ساختمان را تضمین می‌کند، خیلی مهم است که دانش کافی درباره کار با بچینگ پلانت را داشته باشید. از طرفی چون قیمت دستگاه تولید بتن گران است، حتماً به دنبال بهترین مارک و استانداردترین مدل آن باشید.
فروشگاه ممتاز سنگ شکن یکی از بهترین شرکت‌ها در زمینه تولید انواع دستگاه‌ها و تجهیزات خاص مانند بچینگ پلانت است که به شما در خرید مطمئن دستگاه تولید بتن کمک می‌کند؛ بنابراین شما می‌توانید برای مشاهده انواع دستگاه‌های صنعتی از جمله بچینگ پلانت، به سایت ممتاز سنگ شکن مراجعه کنید.